Over tijd voor verandering

In BNR Zakendoen #sporteconomie van 1 april 2020 was er geen tijd voor flauwe grappen. Daarvoor is de impact van de corona-pandemie en de economische recessie te groot. Aan bod kwamen vragen over de lessen van deze tijd en over aanstaande veranderingen en de toekomst van de sportwereld. Thomas van Zijl stelde de vragen, Marcel Beerthuizen gaf de antwoorden.

Wat leert deze corona-crisis ons over sport?

“Het coronavirus heeft geleerd dat sport totaal onbelangrijk is als de volksgezondheid op het spel staat. Sport is een belangrijke bijzaak, maar een bijzaak. Aan de andere kant zie je ook dat sport net zoals cultuur enorm belangrijk is voor ons welzijn. Het zorgt voor ontspanning, afleiding en ook de mogelijkheid om even de wereld om je heen te vergeten en op te gaan in de passie die je hebt. Met andere woorden: sport is totaal onbelangrijk als het erop aan komt mensen te redden, maar het wordt ook enorm gemist.”

De ASO, de organisatie van de Tour de France, wil nog steeds niet weten van uitstel of afstel. Wat vind je daarvan?

“Ik vind het vreemd dat ze blijven hopen op het doorgaan van het evenement, ze kijken ook naar de optie dat zonder publiek te doen. Ik vind het een wanhoopspoging die gedoemd is te mislukken. Het is wel zo dat de wielerwereld en dan met name de wielerploegen enorm afhankelijk zijn van de Tour, want dat is het moment dat miljoenen mensen kijken wat weer belangrijk is voor sponsors. Het budget van wielerploegen wordt veelal voor meer dan 90% door sponsors opgebracht. Daar waar periodieke evenementen kunnen doorschuiven naar volgend jaar, zoals de Olympische Spelen en Euro2020, is dat voor de Tour veel moeilijker. Maar ondanks de progressie die er wordt geboekt verwacht ik niet dat de wereld in juli klaar is met corona. Dus het doorgaan van zo’n mondiaal sportevenement lijkt me kansloos.”

Zie je nog meer dit soort moeilijk te bevatten ontwikkelingen?

“Nog steeds. TEAM Marketing, een Zwitsers sportmarketingbureau, verkoopt namens de UEFA de uitzendrechten van de Champions League en de Europa League. In Scandinavië liep er al enige tijd een tender voor verschillende pakketten waarvan de deadline gisteren (31 maart) om 10.00 uur afliep. Scandinavische tv-stations hadden vanwege de crisis om uitstel gevraagd, omdat de toekomst zo onzeker is. Maar TEAM wilde daar niet van weten, zij willen ook nu het maximale uit dat rechtenpakket halen. Het is nog niet bekend hoe dit is afgelopen. Een andere vreemde actie komt van de UCI. De internationale wielerkoepel heeft deze week zonder overleg met de wielerploegen de data voor het WK vastgesteld van 20 tot en met 27 september. Met twee weekenden erin waarmee inhaaldata voor andere evenementen worden geblokkeerd. Vanzelfsprekend zijn de ploegleiders zoals Richard Plugge hier enorm boos over.”

Met corona komt ook de recessie. Wat gaat dat betekenen?

“Dat veel organisaties in de sportwereld in grote problemen komen. Bedrijven gaan bezuinigen op hun marketingbudgetten. Sponsors zullen afhaken. De kans is groot dat minder mensen een seizoenkaart kopen of een abonnement op een betaalzender nemen. Dat betekent dat tv-zenders minder budget hebben om rechten te kunnen kopen. Kortom, er komt veel minder geld beschikbaar. Allerlei sportorganisaties en partijen in de periferie van de sportwereld komen in grote problemen. Een deel daarvan zal het niet overleven. Ook omdat er nauwelijks potjes of buffers zijn. Ik verwacht niet dat de overheid alle klappen zal kunnen opvangen.”

Zijn er ook kansen voor de sportwereld?

“Zeker wel. In alle geledingen van de maatschappij zie je mensen hun creativiteit en samenwerkingsvermogen inzetten om met nieuwe oplossingen te komen. En zo moet de sportwereld ook denken. Deze crisis zorgt voor een reset op allerlei terreinen. Je kunt nu zaken gaan veranderen die tot op heden werden geblokkeerd door kortzichtig eigen belang. Juist nu moet de Eredivisie gaan werken aan een nieuwe structuur die de aantrekkingskracht van de competitie verhoogt en die is gebouwd op solidariteit. Het is het moment om de organisatie van Olympische bonden samen te voegen en te zorgen voor een veel kostenefficiëntere structuur. Het is ook het moment voor NOC*NSF om te gaan werken een een eigen sportkanaal, waarop Nederlandse competities te volgen zijn die nu nauwelijks aandacht op televisie krijgen. Er zullen nieuwe sponsormodellen ontstaan die zijn gebaseerd op wederzijds voordeel en die veel meer conversie gedreven zullen zijn. De overvolle sportkalender kan worden geherstructureerd, zodat er minder evenementen komen met meer kwaliteit doordat de atleten minder belast worden en daardoor fitter zijn om topprestaties te leveren.”

Denk je dat daar nu wel animo voor is?

“Eigenlijk zie je het al gebeuren. FIFA-voorzitter Gianni Infantino die zijn WK voor clubs van 2021 naar 2022 verschuift, al schijnen daar ook andere oorzaken achter te zitten. Sebastian Coe, de voorzitter van de internationale atletiekfederatie, die er geen problemen mee heeft om het WK Atletiek, dat in 2021 zou samenvallen met de Olympische Spelen, een jaar te verplaatsen. Kleine sportbonden die de handen ineen slaan. Topsporters die akkoord gaan met het korten van hun salarissen ten behoeve van hun club of sport en miljoenen doneren aan onderzoek en aan de zorg. Sportorganisaties die uitzendorganisaties toegang geven tot hun content database omdat er nu geen live-beelden zijn. In Duitsland hebben vier topclubs, Bayern München, Borussia Dortmund, Bayer Leverkusen en RB Leipzig, € 20 miljoen in een solidariteitsfonds gestopt voor clubs die in de problemen komen. Ook in Nederland onderzoeken de KNVB, Eredivisie en ING de mogelijkheden voor een noodfonds. Er wordt ook geschoven met transferperiodes en de ingangsdata van spelerscontracten. De crisis zorgt ervoor dat allerlei tot nu toe onwrikbare conventies worden doorbroken.”

Het klinkt mooi, maar denk je dat het allemaal zo eenvoudig zal gaan?

“Eenvoudig zal het niet gaan. Sommige partijen zullen tot het uiterste vechten voor hun lijfsbehoud. Er zullen rechtszaken en andere lelijkheid komen, dat zie je al gebeuren. Er komen ook partijen die van de omstandigheden gebruik maken om voor weinig geld een positie te verwerven. Maar ik denk dat er een enorm besef aan het ontstaan is dat we zaken anders moeten aanpakken om er langer en duurzamer plezier aan te beleven. Je ziet al veel goede voorbeelden om je heen. Om maar even een overheidscampagne te parafraseren: ‘Alleen samen krijgt de sportwereld de crisis onder controle’.

Marcel, dank je wel en tot volgende week.

Dit is een geredigeerde weergave van het interview, dat je kunt terugluisteren via deze link. Marlies Mohr was de Zakenpartner deze uitzending.

De podcasts van alle uitzendingen van BNR Zakendoen ‘Over sport en economie’ vind je hier en hier. De podcasts zijn ook terug te luisteren via je favoriete podcast app.