Wie zijn dat, de commando’s van de fondsenwerving?

In zijn nieuwe column voor De Dikke Blauwe laat onze expert Marcel Beerthuizen zijn licht schijnen op sponsorwerving voor maatschappelijke organisaties. En dan vooral op de mensen die de functie van sponsorwerver vervullen. Volgens Marcel is het de zwaarste job die er is. Waarom zou je er dan aan beginnen?

Op de vraag “Wat vind jij het moeilijkste onderdeel van fondsenwerving voor maatschappelijke organisaties?” antwoord ik steevast “Het binnenhalen van sponsors”. Het staat al jarenlang op de eerste plaats, nog steeds met stip. Andere bronnen van inkomsten zoals donateurs, vermogensfondsen, family offices, loterijen en major donors zijn makkelijker te benaderen en binnen te halen. Sponsoracquisitie: het is een loodzwaar vak, waarbij je veel vaker “nee” krijgt te horen dan “ja”. Als je al een antwoord krijgt…

In de afgelopen jaren is de moeilijkheidsgraad alleen maar toegenomen. Er is hyperconcurrentie want ‘iedereen’ is op jacht naar het sponsorgeld van het bedrijfsleven. Doordat we van de ene in de andere crisis vallen, staan de budgetten continu onder druk. Besluitvorming duurt steeds langer. Dat beslissers razendsnel van functie wisselen, helpt ook niet mee. Hoe kun je een relatie bouwen met iemand die binnen no time al weer is doorgeschoven?

Sponsorwerving is een hindernisrace op een parcours vol onverwacht bewegende obstakels. Maar er liggen wel degelijk kansen om de finish te halen. Ieder bedrijf met een purpose (wie heeft die tegenwoordig niet?) moet bewijzen dat het menens is. Ieder bedrijf moet laten zien dat het maatschappelijk betrokken is. Een partnership met een maatschappelijke organisatie is dé manier dat tastbaar te maken. Daarmee kun je als bedrijf je mooie woorden omzetten in krachtige daden.

Een bedrijf overtuigen van het nut van een samenwerking vraagt veel van de sponsorwerver. Die moet zorgen dat zijn aanbod opvalt in de (digitale) stapel van verzoeken. Die moet ervoor zorgen dat zijn voorstel inspeelt op de behoefte van de prospect. Met een standaard benadering ben je bij voorbaat kansloos. Het betekent dat de sponsorwerver zich moet inleven in de branche van het bedrijf dat hij op de korrel heeft. In beeld hebben wie de besluiten neemt. Weten welke personen (collega’s, adviseurs, partners?) dat proces kunnen beïnvloeden. Haarfijn kunnen analyseren waar de kansen en uitdagingen van het bedrijf liggen. In staat zijn het gedachtengoed en de projecten van zijn organisatie te vertalen in aansprekende sponsorprojecten. Het aanbod moet op maat zijn gesneden, voorzien van sprankelende ideeën waarin het partnership tot leven wordt gebracht en wat duidelijk maakt wat dat oplevert voor alle betrokkenen. De ideale sponsorwerver heeft de kwaliteiten van een analist, een strateeg, een netwerker, een creatief en van een hele goede verkoper. Een zeldzame combinatie, wat ook verklaart waarom het talent op dit gebied zo schaars is. Het vereist een ijzersterke motivatie, geloof in eigen kunnen, mentale hardheid en de wil nooit op te geven.

Waar begin je aan, zullen velen zeggen. Voor de commando’s onder de fondsenwervers is dat een onbegrijpelijke vraag: levert het winnen van een uitdagende, zware battle voor jouw goede doel niet de allergrootste bevrediging op?

Deze column voor De Dikke Blauwe is verschenen op 22 april 2021.

Over sponsorerosie

“Sponsoring is geen logo’s plakken.” Hoe vaak hoor je dat niet voorbijkomen? Immers, sponsoring biedt zoveel meer. Toch is logoplakken nog steeds een populaire bezigheid. Met name in de sport, het sponsordomein dat bereik en zichtbaarheid (exposure) voorheeft op andere domeinen. Dat voordeel heeft ook een groot nadeel. Namelijk dat reclame-uitingen een toevluchtsoord worden voor korte termijn tactiek en de strategische lange termijn implicaties worden vergeten.

Alles wat verkocht kan worden staat in de etalage van de sportmarketeers en het tenue is een belangrijk artikel dat je kunt volplakken met logo’s en beeldmerken. Shirts, broekjes, kousen en andere accessoires worden verkaveld in steeds kleinere percelen. Daarmee wordt sportsponsoring een vorm van buitenreclame in plaats van het impactvolle marketingcommunicatie-instrument dat mensen kan raken in harten en hoofden. Het gevolg is een neerwaartse spiraal. De opbrengst neemt af en een belangrijke waarde (associatie met het gesponsorde merk) verdampt. Bovendien registreert vrijwel niemand al die kleine logo’s zoals onderzoek van bijvoorbeeld Nielsen Sport duidelijk maakt. Nog verontrustender is dat de aantrekkingskracht van de betreffende sport devalueert en aansprekende sponsors afhaken.

Wie kan dit oplossen? Je mag het niet verwachten van de commerciële managers en sportmarketeers die elke dag op pad worden gestuurd om geld te vinden om gaatjes te vullen. De oplossing ligt bij de toezichthouders van sportorganisaties die met strakke regels hun sport moeten beschermen tegen uitholling en kwaliteitsverlies en het vertrouwen moeten hebben dat een strategie die gebaseerd is op de volledige kracht van sportsponsoring op termijn veel meer oplevert.

Als het zo doorgaat raakt het commerciële model van de sport dermate uitgeput dat er niets meer kan groeien op grond die eens zo vruchtbaar was.

Deze column is verschenen in Sponsorreport van 24 september 2019.

Over NOC*NSF en TeamNL

Het afscheid van NOC*NSF preses André Bolhuis was aanleiding om in het Sport & Economie-item van BNR Zakendoen aandacht te besteden aan de commerciële stand van zaken bij de sportkoepel.

Wat voor een voorzitter was Bolhuis? Wat kunnen we van zijn opvolger Anneke van Zanen verwachten? Hoe staat het met de sponsoring van NOC*NSF en hun propositie TeamNL? Waarom haken partijen af? Wat kan er beter? Wat staat ons op dit terrein nog te wachten de komende 428 dagen voor de opening van de Olympische Spelen 2020 in Tokio?

Thomas van Zijl leidde het interview, dat hier te bekijken is. De podcast van de uitzending vind je hier. Alle uitzendingen zijn ook te volgen via jouw favoriete podcast platform. Zoek op ‘Over sport en economie’.

Over nieuwe sponsormodellen

In een markt vol hyperconcurrentie moeten sportorganisaties nieuwe formats ontwikkelen om hun aanbod commercieel te exploiteren en te blijven groeien. PSV presenteerde op 25 maart 2019 een consortium van premium partners die gezamenlijk de Metropoolregio (jammer van dat woord) Brainport Eindhoven promoten als de plek waar technologie, innovatie en talentontwikkeling samenkomen.

Of het concept uit sterkte of zwakte is geboren, doet eigenlijk niet ter zake. Het is een initiatief van het gezamenlijke regionale bedrijfsleven met een hart voor PSV en een blik op de wereld. PSV heeft altijd al een sterk zakelijk ecosysteem gehad. Bert Spaak van Pro Sport ontwikkelde eind jaren 80 een vernieuwend sportmarketing en media model waar bedrijven als Philips, CSU, Nashua, DAF, Ahrend en Adidas zich bij aansloten en die op allerlei manieren met elkaar samenwerkten. Ik hoop dat het Brainport consortium net zo goed gaat werken als destijds.

De ITF/Davis Cup ontwikkelde met Kosmos Group een nieuw concept waarbij er geen plaats meer is voor BNP Paribas dat 17 jaar lang de titelsponsor was. De KNVB werkt ook met een nieuw sponsorhuis, dat inspeelt op actuele thema’s en de behoefte van bedrijven. Branche exclusiviteit wordt nog maar beperkt verleend, de bond heeft onder meer twee energiebedrijven aan zich verbonden. Een goede ontwikkeling, omdat branche exclusiviteit kan leiden tot inactiviteit, terwijl activatie cruciaal is om rendement uit een partnership te halen en ook een gesponsorde partij gebaat is bij actieve partners

In BNR Zakendoen ging het op 27 maart over nieuwe sponsormodellen in de sport. Presentator en PSV-fan Thomas van Zijl stelde de vragen.

De uitzending is hier te bekijken en hier als podcast te beluisteren. Andere uitzendingen kun je beluisteren via jouw favoriete podcast platform. Zoek op ‘Over sport en economie’.

Over de Staat van Sportsponsoring

Eind december is een goed moment voor reflectie. Reden om in BNR Zakendoen van 12 december aandacht te besteden aan de Staat van Sportsponsoring.

Hoe staat het er voor met de sector waar zo’n 430 miljoen in omgaat en waar de effecten van de recessie nog steeds voelbaar zijn? Waar gaat het goed? Wie heeft het moeilijk? Hoe staat sportkoepel NOC*NSF ervoor? Wat zijn aanbevelingen voor partijen die het zwaar hebben? Thomas van Zijl stelde zoals altijd de vragen.

De uitzending is hier te bekijken en hier te beluisteren.

In de laatste uitzending van 2018, op woensdag 19 december, kijken we terug op de uitspraken die er in het afgelopen jaar zijn gedaan.

Over nieuwe Sinterklazen

Investeringsmaatschappijen, privé investeerders, vermogensfondsen, major donors/sponsors: in de sport zie je allerlei nieuwe bronnen van financiering opborrelen. In BNR Zakendoen van 5 december 2018 ging het over nieuwe goedheiligmannen en -vrouwen in de sport die cadeautjes geven, maar soms ook iets terug willen krijgen.

Waarom doet men dat? Wat zijn andere nieuwe vormen van financiering? Wordt de geldtaart groter of kleiner? Is de sport geëquipeerd om de nieuwe bronnen aan te boren?

Tot slot was er kort aandacht voor de Verkiezing van de Sportman en Sportvrouw van het Jaar.

Thomas van Zijl stelde de vragen, Maria van der Heijden van MVO Nederland was deze uitzending de Zakenpartner.

De uitzending kun je hier bekijken en hier beluisteren.

Over sponsoring van schaatsen

Met het World Cup Kwalificatietoernooi in aantocht gaat het sport & economie-item in BNR Zakendoen op 31 oktober over schaatsen.

In februari stelde Sven Kramer dat 97% van de schaatsers in de WW terecht zou komen. Inderdaad moest een aantal atleten een beroep doen op het UWV.

Kort voor de start van het seizoen zijn vrijwel alle atleten onderdeel van een gesponsorde ploeg. Hoe komt het dat de teams zo moeilijk aan een sponsor komen? Wat zijn de overwegingen van nieuwe sponsors easyJet, Infestos en Reggeborgh om in het schaatsen te stappen? Moet en kan de structuur van de sport worden veranderd? Is de onzekere periode van invloed geweest op de voorbereiding van de schaatsers? Wat zijn de uitdagingen voor het professionele schaatsen?

Thomas van Zijl stelde de vragen. Alexandra Jankovic van Spark Optimus was de Zakenpartner deze woensdag.

De uitzending kun je hier bekijken en hier beluisteren.

Goede doelen starten hun eigen loterij

Door Richard Smit

De versoepeling van kansspelregels geeft goede doelen, die steeds meer moeite hebben om donateurs te werven, de kans om een extra inkomstenbron aan te boren. Niet alleen kan er door nieuwe partijen op de Nederlandse loterijmarkt meer loterijgeld komen om te verdelen. De goede doelen kunnen ook zelf makkelijker een eigen loterij organiseren.

Dierenbeschermers en de Reddingsbrigade

World Animal Protection doet komende maand de eerste trekking van deWereld Dieren Loterij. Een lot van €12 geeft twaalf keer kans op de Jackpot, televisies of rolkoffers. En het helpt een einde maken aan wrede attracties in de toeristenindustrie, zoals een selfie met een tijger of lachen om een aap op een fiets.

Naast deze dierenbeschermers start ook de Reddingsbrigade in september een eigen loterij.

Ruimte voor kleine partijen

De twee goede doelen maken gebruik van de loterijservice van Fair Share Nederland. Dit jonge Amsterdamse bedrijf kan een loterij op maat maken en de hele organisatie daarvan – van vergunningsaanvraag tot lotenverkoop en van promotie tot prijzenpot – voor zijn rekening nemen.

‘Nu eet maar een klein deel van de 32.000 geregistreerde goede doelen in Nederland mee uit de ruif van de grote goede doelenloterijen’, zegt Michiel van Dijk, managing partner van Fair Share Nederland. De honderden miljoenen van Nederlandse Loterij – de nieuwe naam van Nederlandse Staatsloterij en De Lotto – en van de Goede Doelen Loterijen gaan naar ruim tweehonderd doelen.

De rest kan nu ook al één keer per jaar een loterij organiseren, maar de recente wijzigingen in de kansspelwetgeving zetten de deur open naar een vergunning voor meerdere jaren. Roelant Reizevoort, mede-oprichter van Fair Share, verwacht dat genoeg consumenten loten willen kopen van hun favoriete goed doel. ‘Bij de Postcodeloterij weet je niet of je geld wordt besteed aan hunebedden of aan waterputten in Mali. Bij een eigen loterij wel.’

Scepsis over commercie

Niet alle goede doelen staan meteen te juichen bij het idee van een eigen loterij. ‘We zijn altijd heel sceptisch over commerciële initiatieven’, zegt bijvoorbeeld bestuurslid Rick van Diest van ACNS Projecthulp, dat geld inzamelt voor projecten in Sri Lanka. ‘Dan loop je het risico dat er geld aan de strijkstok blijft hangen. Met loterijen begeef je je bovendien in een wereld waar de Belastingdienst kritisch meekijkt.’

Het idee klinkt voorzitter Nora Schultz van Stichting Smiles interessant in de oren, maar ze blijft voorzichtig. ‘Na 14 jaar hebben we een hoop initiatieven voorbij zien komen voor goede doelen. Ook dit klinkt weer als een hoop werk en een onzeker resultaat.’ Stichting Red een Kind ziet een ander bezwaar. ‘We zijn een christelijke organisatie en we weten dat een tamelijk groot deel van onze achterban niet positief tegenover loterijen en andere kansspelen staat’, zegt een woordvoerder.

‘De koek wordt groter’

Marcel Beerthuizen, die eerder het goede doel SOS Kinderdorpen leidde en met zijn bureau Bigplans nu merken aan elkaar koppelt, gelooft echter dat er wel een markt is voor de loterijen. ‘Goede doelen hebben altijd behoefte aan extra geld. Er zijn er maar een paar met een christelijke grondslag die niets met loterijen te maken willen hebben.’

Beerthuizen verwacht dat de liberalisering van de loterijmarkt goed uit zal pakken voor goede doelen. ‘Sommigen vrezen dat het hele systeem in gevaar komt en geld naar buitenlandse partijen weglekt. Ik geloof er zelf in dat de totale koek groter zal worden door nieuwkomers. Dat zie je ook in het buitenland, want Nederland is een van de laatste markten die liberaliseert.‘

Dit artikel is verschenen in het FD van 30 augustus 2016.